GRANÜLOSİTLER
Lökositler kendilerine spesifik sitoplazmik granüllere sahiptir. Olgunlaşmanın myelosit aşamasında üretilen ikincil granülleri vardır. Bu hücrelerin çekirdekleri segmentlere bölünür ve kandaki mononüklear hücrelerden ayrılırlar.
Granülopoezisin dönemleri
Granülopoezisin dönemleri: Granülositlerin morfolojik ilk basamağı myeloblastlardır. Bu hücreler promyeloblast, myelosit proliferasyon dönemindedir. Bunlar kemik iliğinde bulunurlar ve bölünme yeteneğine sahiptirler. Erginleşme döneminde metamyelosit, band form ve sonunda segmentli forma dönüşür. Her myeloblasttan 16- 32 metamyelosit oluştuğu aşamada bölünme yeteneklerini kaybederler.
NÖTROFİL: Nötrofil popülasyonu 3 gelişim içinde bölümlendirilebilir; proliferasyon, erginleşme, marjinal ve dolaşım dönemidir.
Nötrofillerin morfolojik ilk basamağı myeloblastlardır. Bu hücreler progranülositlere, sonra myelosite dönüşür. Erginleşme döneminde metamyelosit, band form ve sonunda segmentli nötrofillere dönüşür. Metamyelositten sonraki basamaklarda granülositler (band ve olgun nötrofiller) kemik iliği granülositlerinin % 80’ini oluşturur ve olgunlaşarak dolaşıma geçerler ve genç nötrofilleri oluştururlar.
Myeloblastlardan erişkin kan nötrofillerinin gelişimi için gerekli süre 4-9 gün arasında değişir. Normal bir hayvanda olgun nötrofilin depo havuzundaki yaşama süresi 1-4 gündür. Dolaşımda yarılanma süresi 6-12 saattir. Total nötrofil havuzları günlük 1-2 kez yenilenebilir. Talep olduğunda veya hastalık durumlarında sayıları hızlı değişir.
Nötrofillerin kemik iliğinde mevcut olduğu iki havuzu vardır. Proliferation-mitotic pool denilen havuzda myeloblastlar, progranülositler ve myelositler gibi nötrofilin prekürsürleri vardır. 2. havuz ise; maturation pool’dur. Metamyelositleri, band ve segmentli nötrofilleri barındırır. Bu havuzdaki nötrofillerin bölünme yetenekleri yoktur.
Dolaşımda ise 2 temel havuzu vardır. Dolaşımdaki hareket eden, kan örneklerinde gördüğümüz nötrofil (CNP- circulating neutrophil pool), endotelyuma yapışık olan veya endotelyumda yuvarlanan (MNP- marginating neutrophil pool) nötrofillerdir. Marjinal depo özellikle akciğer, karaciğer, dalaktaki mikrovaskülasyon vasıtasıyla endotelyuma bağlanan nötrofilleri içerir. İki havuz arasında nötrofil geçişi hızlıdır ve MNP ile CNP arasında sürekli bir değişim vardır. Kedilerde MNP, CNP’den üç katı fazladır. Köpeklerde her iki havuz da eşittir. İki nötrofil havuzunun birleşimi total nötrofil sayısını verir. Bu kandaki bütün lökositlerin %62’sini oluşturur. Bu durum nötrofil ve total lökositlerin sayılarındaki değişikliklerin yorumlanmasında önemlidir. Çünkü vücuttaki çeşitli mediatörler (epinefrin, endotoksin, vs) vasküler sistemdeki hücrelerin hızla yer değiştirmelerine ve lökogramda değişikliklere neden olur .
EOZİNOFİL: Kemik iliğinde eozinofil üretimi nötrofil üretimine paralel seyreder. Kemik iliğinde olgunlaşma süresi bir hafta veya daha azdır. Eozinofiller kemik iliğinde depo edilir ve dolaşımda yarılanma süresi kısadır. Türlere göre dolaşımdaki kalma süreleri 30 dakika ve 10 saate kadar değişir. Nötrofillerden farkı daha büyük doku havuzuna sahiptirler. Deri, solunum kanalı, gastrointestinal kanal gibi patojen girişine savunmasız organlara gevşek olarak bağlanırlar. Dokularda bulunduklarında yarı ömürleri 12 güne kadar çıkar. Dolaşımdaki granülositlerin % 2-3’ünü oluşturur.
BAZOFİL:Nötrofiller ve eozinofiller gibi bazofiller de kemik iliğinde depo havuzuna sahiptir ve dolaşımda yarılanma süresi kısadır. Dokuda iki hafta aktif kalabilir. Bazofiller granülositlerin %0,4 lük kısmını oluşturur. Bazofillerin eozinofilleri taklit etme eğilimi vardır Bazofil ve mast hücrelerinin aynı ana progenitör hücreden köken alıp almadığı tam olarak bilinmemektedir. Kemik iliğinde erginleşen bazofillerin aksine, mast hücrelerinin progenitörlerinin olgun mast hücrelerine dönüşümü dokularda oluşur. Sağlıklı hayvanda dolaşımda mast hücreleri görülmez. Eğer mast hücresi dolaşımda mevcutsa, kıl köklerinde birikmeye meğillidir.
