Kan Frotisi ve Boyanması

‘Blood film’ veya ‘blood smear’ olarak da adlandırılan kan frotisi, lam ve lamel kullanılarak hazırlanan bir kan preparatıdır.

Kan Frotisi Hazırlamanın Avantajları

• Pratik ve ucuz bir yöntemdir; her klinikte yapılabilir.
• Hemogram cihazı sonuçlarının kontrolünü sağlar.
• Eritrositlerdeki morfolojik değişiklikleri ortaya koyar: polikromazi, anizositozis, eritrositlerde parçalanma, siferositler, heinz cisimcikleri, eritrositlerde yaşayan parazitler
• Lökositlerdeki anormallikleri ortaya koyar: toksik nötrofiller, sola kayma, blast hücreler
• Platelet anormalliklerini ortaya koyar: makroplateletler, platelet kümeleri gibi.

Kan Frotisinin Hazırlanması
Temiz bir lam sol elin baş ve orta parmakları arasında yere paralel şekilde tutulur. Lamın orta parmakla tutulan ucundan iç tarafa doğru ve tam orta kısma mercimek büyüklüğünde kan damlatılır.

Şekilde kan frotisinin hazırlanması gösterilmiştir.

Sağ elin baş ve işaret parmakları arasında serbestçe tutulan lamel, kan kütlesinin önünde 45 derecelik eğimle lama tam olarak temas ettirilir. Baş ve işaret parmakları lameli tutarken aynı zamanda lamın kenarlarını da kavramalıdır. Bu durumda lamel hafifçe geriye getirilip kan ile temas sağlanır. Kan lamelin kenarı boyunca tam olarak yayıldıktan sonra, bu kez lamel açıyı ve tam teması koruyarak sürüklediği kan kütlesi bitinceye kadar başparmağa doğru hareket ettirilir. Zaten bu miktarda kan lamın ucuna 2 cm kala dantel şeklinde lam üzerine yayılmış olur.

Yapılan frotinin esas inceleme yapılacak olan ince ucu yukarı gelecek şekilde kurutma sehpasına yerleştirilir. Havada kurutulduktan sonra başlangıç kısmına hastanın adı ve tarih yazılır.

Şekilde, kan frotisinininceleneceği alan gösterilmiştir.

Kan Frotisinin Boyanması
Çeşitli boyama yöntemleri olmakla beraber en çok kullanılan 2 yöntem vardır. Kullanılacak araç ve gereçler (Gimza ve May Grünwald boyaları, metil alkol, ölçü silindiri, küvet ve cam köprüsü, damlalıklar, pamuk, saf su) önceden hazırlanır.

1.Gimza boyama Yöntemi
Kurutulmuş froti küvet üzerindeki cam köprü üzerine yerleştirilip üzerine 5 ml metil alkol yayılır ve 3-5 dakika sonra dökülüp froti havada kurutulur. Ölçü silindirine her froti için 5ml saf su konur ve üzerine her ml suya 1 damla Gimza boyası ilave edilir. Su ve boya hafif sallayarak karıştırılır. Bu şekilde hazırlanan boya önceden metil alkolle tespit edilmiş ve kurutulmuş froti üzerine yayılır. 30 dakika bekletilir ve boya dökülür. Froti saf sudan geçirilir, arka yüzündeki boya kalıntısı alkollü pamukla silinip sehpada kurumaya bırakılır.

2.May Grünwald-Gimza Karışık boyama Yöntemi
Granüllü lökositler daha belirgin boyandığı için bu yöntem daha çok tercih edilir. Önce kurutulmuş froti cam köprü üzerine yerleştirilir. Üzerine 5ml May Grünwald boyası yayılarak 3-5 dakika beklenir. Süre dolunca boya dökülür, froti saf su ile yıkanıp üzerine saf su yayılıp bir dakika beklenir. Bu şekilde kan frotisi hem boyanmış hemde tespit edilmiş olur. Çünkü May Grünwald boyasında metil alkol vardır.

Bir dakika sonunda froti üzerindeki saf su dökülür ve önceki yöntemde olduğu gibi hazırlanan Gimza boyası köprü üzerindeki froti üzerine yayılır. 20-25 dakika beklenir. Süre dolunca boya dökülür, arka yüzündeki boya kalıntısı alkollü pamukla silinerek sehpada kurumaya bırakılır.